دیگ بخار (Steam Boiler) یک تجهیزات صنعتی است که برای تولید بخار از آب استفاده می‌شود. عمدتاً در صنایع مختلف از جمله صنایع نیروگاهی، صنایع شیمیایی، صنایع پردازشی، و صنایع تولید برق به کار می‌رود. اصلی‌ترین وظیفه یک دیگ بخار، تولید بخار از آب و انتقال آن به سیستم‌ها و فرآیندهای مختلف می‌باشد.

در یک دیگ بخار، آب وارد دیگ می‌شود و با استفاده از یک منبع حرارتی (مثل سوخت مایع، گاز، ذغال‌سنگ، یا برق) گرما به آب منتقل می‌شود. این انتقال حرارت باعث تبدیل آب به بخار می‌شود. بخار تولید شده به محیطی منتقل می‌شود که ممکن است برای تولید برق به توربین‌ها، در فرآیندهای صنعتی برای انجام عملیات خاص، یا در سیستم‌های گرمایشی و تهویه مطبوع استفاده شود.

اهمیت انواع بویلر بخار از لحاظ اقتصادی و انرژی‌ای بسیار بالاست، زیرا بخار تولید شده می‌تواند به عنوان منبع انرژی برای تولید برق، گرمایش مکان‌ها، تولید بخش‌های مختلف صنایع، و حتی برای پردازش غذاها در صنعت غذایی استفاده شود.

این دیگ‌ها باید به صورت دقیق نظارت شوند و نگهداری منظم داشته باشند تا عملکرد بهینه را حفظ کنند و خطرات احتمالی نظیر انفجار یا نشتی را کاهش دهند. همچنین، باید به استانداردها و مقررات ایمنی صنعتی پایبند باشند.